Translation of the Holy Quran by Dr. Gilani

ترجمه دکتر گيلانی

نازل شده در مکه - شامل ۳۷ آيه

فقط خدا - فقط قرآن

سوره جاثيه - سوره  ۴۵

حم

1- حم (حاء میم حمد و سپاس بر خداوند حمید يعنی بسيار ستوده و مجید يعنی پرمجد و عظمت)  

تَنزِيلُ الْكِتَابِ مِنَ اللَّهِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ

2- نزول این كتاب (قرآن) از سوی خدای یگانه مسلط بر همه و پر حكمت و حكمفرما است.    

إِنَّ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ لَآيَاتٍ لِّلْمُؤْمِنِينَ

3- به راستی در بررسی آسمانها و زمین، نشانه‌هائی از قدرت خداوند برای اهل ایمان وجود دارد.

وَفِي خَلْقِكُمْ وَمَا يَبُثُّ مِن دَابَّةٍ آيَاتٌ لِّقَوْمٍ يُوقِنُونَ

4- و نیز در بررسی آفرینش شماها و همه موجوداتی پراکنده در زمين كه حركت می‌كنند،
   نشانه‌هائی از عظمت خداوند وجود دارد كه مردم اهل یقین آنها را مشاهده می‌كنند و یقین حاصل می‌نمایند.

وَاخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَمَا أَنزَلَ اللَّهُ مِنَ السَّمَاءِ مِن رِّزْقٍ فَأَحْيَا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَتَصْرِيفِ الرِّيَاحِ آيَاتٌ لِّقَوْمٍ يَعْقِلُونَ

5- و در چرخش و دگرگون شدن شب و روز و رزق و بركتی كه خدا از آسمان فرو می‌فرستد
    و بوسیله آن زمین خشك و مرده را زنده می‌گرداند و در وزش بادها، نشانه‌هائی از آفرینش وحكمت الهی پدیدار است
    كه برای مردم اهل تعقل و خرد، مایه آگاهی می‌باشد.

تِلْكَ آيَاتُ اللَّهِ نَتْلُوهَا عَلَيْكَ بِالْحَقِّ فَبِأَيِّ حَدِيثٍ بَعْدَ اللَّهِ وَآيَاتِهِ يُؤْمِنُونَ

6- (ای پیامبر) اینها آيات و نشانه‌های خداست كه آنها را یك یك بر تو می‌خوانیم تا مایه ادراك حقائق بشوند.
    پس از اين، مردم به چه گفتاری بعد از گفتار خدا و ذكر نشانه‌های او (يعنی پس از قرآن) ایمان می‌آورند؟

وَيْلٌ لِّكُلِّ أَفَّاكٍ أَثِيمٍ

7- وای بر هر دروغگوی گنه پیشه ای که،

يَسْمَعُ آيَاتِ اللَّهِ تُتْلَى عَلَيْهِ ثُمَّ يُصِرُّ مُسْتَكْبِرًا كَأَن لَّمْ يَسْمَعْهَا فَبَشِّرْهُ بِعَذَابٍ أَلِيمٍ

8- آیات خدا را که بر او خوانده ميشود، می‌شنود، سپس با تكبر و غرور در مخالفت با آن اصرار می‌ورزد انگار،
   اصلاً آنها را نشنیده است،. چنین كسی را به عذاب دردناكی (كه در انتظارش هست) هشدار بده.

وَإِذَا عَلِمَ مِنْ آيَاتِنَا شَيْئًا اتَّخَذَهَا هُزُوًا أُوْلَئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ مُّهِينٌ

9- هرگاه از آیات و نشانه‌های ما آگاهی پیدا می‌كند آنرا به شوخی و مسخره می‌گیرد. برای چنین افراد متكبری عذاب خواركننده‌ای خواهد بود.

مِن وَرَائِهِمْ جَهَنَّمُ وَلَا يُغْنِي عَنْهُم مَّا كَسَبُوا شَيْئًا وَلَا مَا اتَّخَذُوا مِن دُونِ اللَّهِ أَوْلِيَاء وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ

10- در آینده‌شان جهنم است، و آنچه که در زندگانی دنیا كسب كرده بودند
    و دوستان و سرپرستان ویارانی را كه غیر از خدا برای خود انتخاب كرده بودند،
    بهيچ وجه توان دفاع و جلوگیری از آینده بدشان را که سزاوار آن شده اند، ندارند و عذاب بزرگی در انتظارشان هست.

هَذَا هُدًى وَالَّذِينَ كَفَرُوا بِآيَاتِ رَبِّهِمْ لَهُمْ عَذَابٌ مَّن رِّجْزٍ أَلِيمٌ

11- این قرآن مایه‌ی هدایت است. و آنهائی كه به آیات پروردگارشان كفر و انكار می‌ورزند، برایشان عذابی از نوع بسیار دردناك خواهد بود.

اللَّهُ الَّذِي سخَّرَ لَكُمُ الْبَحْرَ لِتَجْرِيَ الْفُلْكُ فِيهِ بِأَمْرِهِ وَلِتَبْتَغُوا مِن فَضْلِهِ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ

12- خداست كه دریا را مورد استفاده شما قرار داده تا كشتی‌ها بتوانند به فرمان او در آن حركت نمایند
     و تا شماها بتوانید از روزی‌ بيشتر او بهره‌مند شوید و شاید سپاسگزار نعمت‌های او باشید.

وَسَخَّرَ لَكُم مَّا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ جَمِيعًا مِّنْهُ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لَّقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ

13- و نیز هر چه در آسمانها و هرچه در زمين است همه را از جانب خود برای استفاده شما قرار داده و میزان فرموده است.
     براستی در این پدیده مهم، نشانه‌هائی از لطف و رحمت او برای اندیشمندان وجود دارد.    1

قُل لِّلَّذِينَ آمَنُوا يَغْفِرُوا لِلَّذِينَ لا يَرْجُون أَيَّامَ اللَّهِ لِيَجْزِيَ قَوْمًا بِما كَانُوا يَكْسِبُونَ

14- (ای پیامبر) به مؤمنان بگو درمورد افرادی كه در زمان‌های یاد شده از سوی خدا
     (يعنی درباره حسابرسی و آینده انسان در بهشت و یا جهنم،) امید به ياری ندارند، نسبت به آنها گذشت داشته باشند
     (زياده از حد با آنان بحث نکنيد) چون او مردم را نسبت به اموری كه انجام داده اند، پاداش خواهد داد.    

مَنْ عَمِلَ صَالِحًا فَلِنَفْسِهِ وَمَنْ أَسَاء فَعَلَيْهَا ثُمَّ إِلَى رَبِّكُمْ تُرْجَعُونَ

15- هر كس كار خوب و مفیدی انجام دهد به نفع خود كرده و هر كس هم كار بدی بكند به ضرر خودش تمام می‌شود،
     سپس در آخر، همه شما به سوی پروردگارتان باز گردانده می‌شوید (و هر كس مسئول عقاید و اعمال خودش هست).

وَلَقَدْ آتَيْنَا بَنِي إِسْرَائِيلَ الْكِتَابَ وَالْحُكْمَ وَالنُّبُوَّةَ وَرَزَقْنَاهُم مِّنَ الطَّيِّبَاتِ وَفَضَّلْنَاهُمْ عَلَى الْعَالَمِينَ

16- ما در گذشته، به بنی‌اسرائیل كتاب و حکم و داوری و نبوت بخشیدیم و نیز از انواع روزهای پاكیزه به آنها عنایت فرمودیم
     و آنان را (بدین وسائل و نعمت ها،) بر مردمان جهان (عصر خود) برتری دادیم.    

وَآتَيْنَاهُم بَيِّنَاتٍ مِّنَ الْأَمْرِ فَمَا اخْتَلَفُوا إِلَّا مِن بَعْدِ مَا جَاءهُمْ
      الْعِلْمُ بَغْيًا بَيْنَهُمْ إِنَّ رَبَّكَ يَقْضِي بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِيمَا كَانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ

17- و نشانه‌های روشنی در امر مهم دین را به آنان دادیم،       2
     با وجود اين پس از اينکه دانش (الهی) برای آنها آمد،
     آنگاه آنها از روی حسد و برتری‌جوئی، بنای اختلاف بین خودشان گذاشتند.
     مسلماً پروردگارت در روز رستاخیز درباره موضوعاتی كه آنها در آن اختلاف می‌ورزیدند، بين آنها قضاوت خواهد فرمود.  

ثُمَّ جَعَلْنَاكَ عَلَى شَرِيعَةٍ مِّنَ الْأَمْرِ فَاتَّبِعْهَا وَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَاء الَّذِينَ لَا يَعْلَمُونَ

18- سپس تو را تحت امر خود، راهنمای احكام و قوانین دینی، مأمور قرار دادیم،
     از اين رو، از این امر پیروی كن و از میل وهوس‌های بیهوده كسانی كه علم و آگاهی ندارند، پیروی نكن.

إِنَّهُمْ لَن يُغْنُوا عَنكَ مِنَ اللَّهِ شَيئًا وإِنَّ الظَّالِمِينَ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاء بَعْضٍ وَاللَّهُ وَلِيُّ الْمُتَّقِينَ

19- آنها هرگز نمی‌توانند ترا از خدا بی‌نیاز كنند.
     و براستی ستمكاران و مشركان، همدست و یاور همدیگرند ولی خدای یگانه، یار و سرپرست انسانهای پارسا و خداآگاه می‌باشد.

هَذَا بَصَائِرُ لِلنَّاسِ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِّقَوْمِ يُوقِنُونَ

20- این قرآن و دین یكتاپرستی، مايه بینش مردم و وسیله رهنمائی هر چه بیشتر و رحمت الهی برای افرادی است
     كه به خدای یگانه یقین حاصل كرده‌اند.

أًمْ حَسِبَ الَّذِينَ اجْتَرَحُوا السَّيِّئَاتِ أّن نَّجْعَلَهُمْ كَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَوَاء مَّحْيَاهُم وَمَمَاتُهُمْ سَاء مَا يَحْكُمُونَ 

21- آیا كسانی كه مرتكب اعمال بد شده‌اند خیال می‌كنند كه آنها را همانند مؤمنان كه كارهای نیك و مفید انجام داده‌اند، قرار ميدهيم
     و زندگی آنان در اين دنيا و پس از مرگ یكسان خواهد بود؟
     چه داوری بد و غلطی دارند.  

وَخَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِالْحَقِّ وَلِتُجْزَى كُلُّ نَفْسٍ بِمَا كَسَبَتْ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ

22- خدا آسمانها و زمین را بر اساس حق و نشاندادن راستی‌ها، آفریده  و براين پايه که هر كس بر طبق اعمالش، پاداش یا جزا داده ‌شود
     و به هیچ كس ظلم و ستم نخواهد شد.

فَرَأَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلَهَهُ هَوَاهُ وَأَضَلَّهُ اللَّهُ عَلَى عِلْمٍ وَخَتَمَ عَلَى
       سَمْعِهِ وَقَلْبِهِ وَجَعَلَ عَلَى بَصَرِهِ غِشَاوَةً فَمَن يَهْدِيهِ مِن بَعْدِ اللَّهِ أَفَلَا تَذَكَّرُونَ

23- آیا آن كسی را كه نفس و دلخواه خود را مورد پرستش خود قرار داده ديدی
     (که به جای پیروی از رهنمائی های خدا، هر چه دلش بخواهد، همان کار را می‌كند، گرچه گمراه است، خود را حق به جانب می‌پندارد)،
     و در نتیجه این رفتارش، خدا چون می‌داند (كه چنین كسی قابل هدایت نیست،) او را در گمراهی رها ميکند
     و بر گوش و قلب او مهر باطل زده (كه دیگر گوش شنوائی و ادراك حقیقت را ندارد)
     و بر چشمانش پرده‌ای افكنده (كه دیگر حقیقت را نمی‌بیند،) در چنين حالی، چه كسی غیر از خدا می‌تواند او را رهنمائی كند؟
     آیا متوجه این نكته می‌شوید و آنرا بررسی ميکنيد؟      3

وَقَالُوا مَا هِيَ إِلَّا حَيَاتُنَا الدُّنْيَا نَمُوتُ وَنَحْيَا وَمَا يُهْلِكُنَا إِلَّا الدَّهْرُ وَمَا لَهُم بِذَلِكَ مِنْ عِلْمٍ إِنْ هُمْ إِلَّا يَظُنُّونَ

24- (كافران و منكران) گفته‌اند: " جز اين زندگی ما در دنیا، زندگی ديگری وجود ندارد‌،
     گروهی از ما می‌میرند و دیگران بدنیا می‌آیند و جز طبیعت و دهر ما را هلاك نمی‌كند."
     البته آنها دانش و علمی برای این گفتار ندارند و تنها از روی ظن و گمان سخن می‌گویند.

وَإِذَا تُتْلَى عَلَيْهِمْ آيَاتُنَا بَيِّنَاتٍ مَّا كَانَ حُجَّتَهُمْ إِلَّا أَن قَالُوا ائْتُوا بِآبَائِنَا إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ

25- و هرگاه آیات صریح و روشنگر ما (قرآن) بر آنها تلاوت و خوانده می‌شود (و سخنی از رستاخیز بیان می‌شود،)
     آنها دلیلی بر رد آن ندارند و فقط می‌گویند: " اگر راست می‌گوئید، اجداد ما را زنده كنید و اینجا بیاورید."

قُلِ اللَّهُ يُحْيِيكُمْ ثُمَّ يُمِيتُكُمْ ثُمَّ يَجْمَعُكُمْ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ لَا رَيبَ فِيهِ وَلَكِنَّ أَكَثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ

26- (ای پیامبر) بگو:
     " خدا شما را زنده می‌كند سپس می‌میراند و سرانجام همه شما را به سوی روز رستاخیز كه تردیدی در وقوع  آن نیست، جمع می‌فرماید"
     ولی بیشتر مردم به این حقیقت آگاهی ندارند.      4

وَلَلَّهِ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرضِ وَيَومَ تَقُومُ السَّاعَةُ يَوْمَئِذٍ يَخْسَرُ الْمُبْطِلُونَ

27- مالكیت و حكمفرمائی آسمانها و زمین از آن خداست و در آن زمان كه رستاخیز برپا می‌شود،
     آنهائی كه جهان هستی را بیهود قلمداد می‌كنند و زندگی خود را در بیهودگی می‌گذرانند، زیانكار خواهند بود.

وَتَرَى كُلَّ أُمَّةٍ جَاثِيَةً كُلُّ أُمَّةٍ تُدْعَى إِلَى كِتَابِهَا الْيَوْمَ تُجْزَوْنَ مَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ

28- و در آن زمان مردم را از هر امتی و به هر كیشی كه ميبودند، می‌بینی که در برابر خدا زانو زده
     و مردم هر امتی بر اساس كتاب (اعمال) ‌شان (كه فرشتگان در زندگی دنیای‌شان نوشته بودند و برطبق کتاب دينی آنها)
     خوانده و بازخواست می‌شوند و (به آنها گفته می‌شود:) " امروز پاداش و یا جزای اعمالی كه انجام می‌دادید، به شما داده می‌شود."

هَذَا كِتَابُنَا يَنطِقُ عَلَيْكُم بِالْحَقِّ إِنَّا كُنَّا نَسْتَنسِخُ مَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ

29- " این كتاب و نوشته‌ ماست، كه درباره شما بر پایه حق و راستی سخن می‌گوید.
      ما (فرشتگان) همواره اعمال شما را ثبت می‌كردیم.    

فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَيُدْخِلُهُمْ رَبُّهُمْ فِي رَحْمَتِهِ ذَلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْمُبِينُ

30- درباره‌ كسانی كه ایمان آورده و اعمال خوب و مفید برای جامعه انجام می‌دادند،
     پروردگارشان آنها را وارد رحمت بی‌پایان خود می‌فرماید و این همان پیروزی و توفیق آشكار است.

وَأَمَّا الَّذِينَ كَفَرُوا أَفَلَمْ تَكُنْ آيَاتِي تُتْلَى عَلَيْكُمْ فَاسْتَكْبَرْتُمْ وَكُنتُمْ قَوْمًا مُّجْرِمِينَ

31- و اما كسانی كه كافر و منكر بودند، (خدا می‌فرماید:)
    " آیا آیات رهنمود من بر شما خوانده نمی‌شد ولی شما تكبر می‌ورزیدید و همواره مردمی گنه پیشه بودید؟ "

وَإِذَا قِيلَ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَالسَّاعَةُ لَا رَيْبَ فِيهَا قُلْتُم مَّا نَدْرِي مَا السَّاعَةُ إِن نَّظُنُّ إِلَّا ظَنًّا وَمَا نَحْنُ بِمُسْتَيْقِنِينَ

32- " و هر گاه به شما گفته می‌شد كه وعده خدا راست است و در وقوع زمان رستاخیز شكی نیست،
     شما در جواب می‌گفتید: " ما اصلاً‌ نمی‌فهمیم که زمان قیامت چیست، فقط گمانی داریم و به هیچ وجه ميل به یقین نداریم."

وَبَدَا لَهُمْ سَيِّئَاتُ مَا عَمِلُوا وَحَاقَ بِهِم مَّا كَانُوا بِهِ يَسْتَهْزِئُون

33- آن روز اعمال بد آنان بر آنها پدیدار می‌شود و همان موضوعی (عذابی) را كه مسخره می‌كردند،
     باعث گرفتاری و احاطه بر آنان می‌گردد.    5

وَقِيلَ الْيَوْمَ نَنسَاكُمْ كَمَا نَسِيتُمْ لِقَاء يَوْمِكُمْ هَذَا وَمَأْوَاكُمْ النَّارُ وَمَا لَكُم مِّن نَّاصِرِينَ

34- و به آنها فرموده می‌شود: " ما امروز به شما اعتنائی نداریم، همانطور كه شما به وقوع این روز ملاقات مهم شما (با خدا)، اعتنائی نداشتید
     و جایگاه‌تان آتش دوزخ است و هیچ یاوری نخواهید داشت."

ذَلِكُم بِأَنَّكُمُ اتَّخَذْتُمْ آيَاتِ اللَّهِ هُزُوًا وَغَرَّتْكُمُ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا فَالْيَوْمَ لَا يُخْرَجُونَ مِنْهَا وَلَا هُمْ يُسْتَعْتَبُونَ

35- " این بدبختی‌ شما از آن رو است كه آیات و نشانه‌های رهنمائی خدا را به شوخی و مسخره گرفتید
     و زندگی دنیای زودگذر شما را مست کرد و فریب داد."
     از آن روز به بعد، كافران و منكران، از جهنم خارج نشده و امكان عذرخواهی به آنها داده نمی‌شود.

فَلِلَّهِ الْحَمْدُ رَبِّ السَّمَاوَاتِ وَرَبِّ الْأَرْضِ رَبِّ الْعَالَمِينَ

36- بنابراین سپاس با نیایش، تنها وفقط سزاوار خدای یگانه که پروردگار آسمانها و زمین است،
     می‌باشد كه او خداوند، پروردگار همه جهانها و همه جهانیان (منجمله همه افراد بشر) است.

وَلَهُ الْكِبْرِيَاء فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ

37- و همه بزرگی و عظمت در آسمانها و زمین تنها از آن اوست و او بر همه قادر و مسلط و حكمفرمای پرحكمت است.

اين قسمت پاورقی است و قسمتی از قرآن نيست